Trong quá trình nuôi dạy trẻ, đôi khi sự nghịch ngợm của trẻ có thể khiến bố mẹ cảm thấy tức giận và khó kiểm soát cảm xúc. Trong những khoảnh khắc như vậy, nhiều bậc phụ huynh không nhận ra rằng hành động đánh mắng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của trẻ, đồng thời tác động sâu sắc đến sự phát triển não bộ của chúng. Do đó, có bốn bộ phận trên cơ thể trẻ mà bố mẹ nên tránh chạm vào, được coi là “huyết mạch” trong việc bảo vệ tâm lý và sự phát triển của trẻ.

Đầu

Phía sau đầu con người, có một phần não bộ quan trọng được gọi là thân não, nơi ẩn chứa “công tắc sinh tồn” nguyên thủy nhất. Thân não hoạt động như một điều khiển từ xa tự động, điều chỉnh các chức năng sống thiết yếu như hô hấp và nhịp tim. Trong trường hợp gặp phải va chạm mạnh, cơ thể sẽ ngay lập tức phản ứng để bảo vệ bản thân khỏi những nguy hiểm.

Ngoài ra, não bộ còn có khu vực Broca, nơi chịu trách nhiệm cho khả năng giao tiếp. Khi trẻ em học ngôn ngữ, chúng thường xuyên kết nối các từ lại với nhau để tạo thành câu, từ đó phát triển khả năng giao tiếp. Tuy nhiên, nếu trẻ gặp phải một tác động ngoại lực, giống như việc bị ngắt kết nối đột ngột, chúng có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt. Hệ quả có thể là nói lắp, quên từ hoặc thậm chí mất khả năng tổ chức ngôn ngữ, dẫn đến ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng giao tiếp và cảm giác tự ti.

Cửa não, hay còn gọi là thùy trước trán, đóng vai trò quan trọng như “tổng tư lệnh” của não bộ. Khu vực này chịu trách nhiệm cho nhiều chức năng cao cấp, bao gồm suy nghĩ, tự chủ và ra quyết định. Đáng chú ý, thùy trước trán phát triển chậm và chỉ hoàn thiện hoàn toàn vào khoảng 25 tuổi. Trong giai đoạn này, trẻ em và thanh thiếu niên thường dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc và hoàn cảnh xung quanh, dẫn đến những quyết định bốc đồng và thiếu suy nghĩ.

Nếu thùy trước trán phải chịu áp lực trong thời gian dài, trẻ có thể trở nên bốc đồng và mất tập trung. Những căng thẳng như áp lực học tập, mâu thuẫn gia đình hay các yếu tố bên ngoài khác có thể làm suy giảm khả năng tập trung và tư duy của trẻ. Việc hiểu rõ về sự phát triển của thùy trước trán sẽ giúp phụ huynh và giáo viên có những biện pháp hỗ trợ phù hợp cho trẻ trong giai đoạn này.

Tai

Nhiều bậc phụ huynh thường có thói quen véo tai trẻ khi cảm xúc tức giận dâng cao. Tuy nhiên, điều này có thể gây hại cho sức khỏe thính giác của trẻ. Tai của trẻ em thực sự mỏng manh hơn chúng ta tưởng tượng. Bên trong ống tai, màng nhĩ rất mỏng, giống như màng bọc thực phẩm, và dễ bị tổn thương nếu bị tác động mạnh.

Hơn nữa, phía sau tai có một dây thần kinh thính giác, hoạt động như một “tàu điện ngầm vô hình.” Dây thần kinh này bắt đầu từ ốc tai, phần sâu nhất của tai, đi qua một đường hầm trong hộp sọ (ống thính giác bên trong) và kết thúc tại trung tâm thính giác ở thân não. Do đó, những hành động tưởng chừng vô hại như véo tai có thể để lại hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe thính giác của trẻ.

Véo tai dễ tổn thương đến màng nhĩ.

Cuối cùng, tín hiệu âm thanh được chuyển đến thùy thái dương, nơi được xem là “trung tâm xử lý âm thanh” của não bộ. Mỗi khi trẻ nghe một âm thanh, quá trình này diễn ra liên tục và nhanh chóng, giúp trẻ nhận thức và phản ứng với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, nếu cha mẹ thường xuyên kéo tai của trẻ, có thể vô tình tác động đến dây thần kinh thính giác, khiến chúng giống như bị uốn cong liên tục. Hậu quả là tốc độ truyền tín hiệu âm thanh có thể bị chậm lại, ảnh hưởng đến khả năng lắng nghe và ghi nhớ của trẻ. Hơn nữa, việc kéo tai thường xuyên có thể gây cảm giác khó chịu hoặc đau đớn, dẫn đến tâm lý lo lắng và không thoải mái cho trẻ.

Lưng dưới

Nhiều bậc phụ huynh vẫn sử dụng hình thức đánh đòn vào lưng dưới của trẻ như một phương pháp giáo dục nhằm răn đe. Tuy nhiên, hành động này có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho trẻ. Cấu trúc xương của đốt sống đuôi ở trẻ em rất mỏng manh, được kết nối bởi các dây thần kinh nhạy cảm. Nếu những dây thần kinh này bị tổn thương, trẻ có thể gặp phải các vấn đề nghiêm trọng như không thể kiểm soát nước tiểu, dẫn đến những hệ lụy về sức khỏe và tâm lý.

Đặc biệt, cột sống của trẻ em còn rất dẻo và dễ bị biến dạng, giống như plasticine chưa khô. Một cú đánh nhẹ có thể không gây ra tổn thương ngay lập tức, nhưng lại có thể để lại hậu quả lâu dài. Những tác động này có thể chèn ép các cơ quan nội tạng, ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa và bài tiết, khiến trẻ gặp khó khăn trong việc kiểm soát các nhu cầu tự nhiên của cơ thể. Do đó, việc sử dụng bạo lực trong giáo dục trẻ cần được xem xét một cách nghiêm túc để bảo vệ sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ.

Bụng

Mặc dù bụng mềm nhưng không thể chịu được một cú đánh mạnh, dễ tác động đến sự nhạy cảm của các cơ quan bên trong.

Có “nhà máy hóa chất” cần cù nhất của cơ thể – gan, hoạt động liên tục để giải độc 24 giờ một ngày. Gan có nhiệm vụ lọc bỏ các chất độc hại, cũng như sản xuất các protein cần thiết cho cơ thể. Bên cạnh đó, lá lách cũng đóng vai trò quan trọng trong việc dự trữ máu, như một miếng bọt biển, sẵn sàng cung cấp khi cơ thể cần. Những cơ quan này được bao bọc bởi một lớp cơ mỏng, giống như một quả bóng nước, rất dễ bị tổn thương nếu có tác động mạnh từ bên ngoài.

Hơn nữa, dây thần kinh phế vị cũng cố thủ xung quanh rốn, chịu trách nhiệm điều chỉnh chức năng của các cơ quan nội tạng và cảm xúc. Dây thần kinh này hoạt động như một “quản gia thông minh,” theo dõi và điều chỉnh mọi hoạt động trong cơ thể.

Hãy so sánh nó với chế độ chờ 24 giờ trong điện thoại di động – khi chúng ta ăn, bật “chế độ tiêu hóa” của dạ dày, khi tức giận, lặng lẽ điều chỉnh nhịp tim từ “chế độ rock” sang “nhạc nhẹ”; và khi ngủ, cũng có thể nhấn “nút tiết kiệm năng lượng” cho tim và phổi.

Tuy nhiên, nếu có một cú đánh mạnh vào bụng, điều này kích thích dây thần kinh phế vị, làm rối loạn hoạt động tự động của “quản gia” này. Hệ quả là, cơ thể trẻ có thể phản ứng không mong muốn như buồn nôn, đau bụng hoặc thậm chí là cơn sốc tâm lý.

Dù giận đến mấy, bố mẹ nên hạn chế việc dạy con bằng đòn roi.

Giáo dục trẻ em được ví như việc dạy một con voi con nhảy múa trong một cửa hàng đồ sứ, đòi hỏi sự cẩn trọng và tinh tế. Bốn yếu tố quan trọng trong sự phát triển của trẻ không chỉ bao gồm các cơ quan thiết yếu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của trẻ, bao gồm khả năng ngôn ngữ, phối hợp vận động, phát triển thần kinh và dinh dưỡng. Mỗi yếu tố này có thể định hình quỹ đạo cuộc sống của trẻ, mở ra cơ hội hoặc tạo ra rào cản cho sự phát triển.

Mỗi lần trẻ học một từ mới, thực hiện bước đi đầu tiên hay thực hiện một động tác khéo léo đều là những mảnh ghép quan trọng trong hành trình phát triển của chúng. Do đó, khi phụ huynh cảm thấy tức giận, họ cần nhớ rằng phản ứng của mình có thể ảnh hưởng đến những yếu tố quan trọng này. Thay vì để cảm xúc chi phối, phụ huynh nên hít một hơi thật sâu trong 5 giây để kích hoạt lý trí và bình tĩnh hơn.

Cách tiếp cận này giúp phụ huynh đánh thức sự đồng cảm, từ đó hiểu rõ hơn về cảm xúc và trải nghiệm của trẻ. Khi nhìn nhận sự việc từ góc độ của trẻ, giá trị của sự tức giận sẽ giảm đi, và phụ huynh sẽ dễ dàng tìm ra giải pháp tích cực hơn cho vấn đề. Chìa khóa ở đây là tạo ra một môi trường giáo dục an toàn, thấu hiểu và yêu thương. Khi trẻ cảm thấy được tôn trọng và lắng nghe, chúng sẽ có xu hướng phát triển tốt hơn cả về mặt thể chất lẫn tâm lý.

Nguồn: https://arttimes.vn/gia-dinh/4-phan-nay-la-huyet-mach-tren-co-the-tre-du-co-gian-den-dau-me-cung-dung-danh-con-c59a60179.html