Một số phụ huynh cho biết, phải đến tuổi trung niên họ mới nhận ra rằng thành tựu lớn nhất trong đời không phải là con cái đạt điểm cao trong các kỳ thi hay kiếm được bao nhiêu tiền. Mà là, một ngày trẻ nói rằng “Cảm ơn bố mẹ đã cho con một tuổi thơ hạnh phúc!”

Có câu nói “Đứa trẻ tuyệt vời chưa chắc đã hạnh phúc, nhưng đứa trẻ sống cuộc sống hạnh phúc chắc chắn sẽ tuyệt vời”. Hay “Trẻ hạnh phúc dùng tuổi thơ để ôm ấp cuộc đời, đứa trẻ bất hạnh dùng cả cuộc đời để chữa lành tuổi thơ”. Điều này cho thấy, những năm đầu đời rất quan trọng đến cuộc sống của trẻ.

Có 4 câu nói của bố mẹ giúp trẻ xoa dịu muộn phiền, nuôi dưỡng con lớn lên sống tự tin và hạnh phúc.

“Mẹ hiểu cảm giác của con”

Khi cảm xúc của trẻ được chấp nhận, tâm hồn sẽ bình yên.

Trong trường hợp trẻ không đồng tình với người khác, não sẽ nhanh chóng tràn ngập những cảm xúc tiêu cực, bắt đầu mất bình tĩnh và la hét. Nguyên nhân chính là do trẻ chưa học được cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực.

Cách tốt nhất để giải quyết vấn đề này là bố mẹ chấp nhận cảm xúc của con trước.

Bởi đằng sau vấn đề là những cảm xúc chưa được giải quyết.

Khi cảm xúc được nhìn nhận và trẻ cảm thấy được coi trọng, công nhận, mới sẵn sàng bình tĩnh và giao tiếp đúng mực với bố mẹ.

Bố mẹ có thể dùng 3 câu cơ bản để thấu hiểu hơn trong trường hợp trẻ bùng nổ cảm xúc như nóng giận, la hét…

“Mẹ hiểu, con cảm thấy buồn, bất lực và thất vọng, đó là điều bình thường.”

“Mẹ cảm nhận được nỗi buồn của con. Có cần mẹ giúp điều gì không?”

“Mẹ hiểu cảm giác của con lúc này. Đừng lo lắng, có mẹ ở đây rồi!”

Nhìn thấy là khởi đầu của sự chữa lành. Khi nước mắt của trẻ được đón nhận, những nỗi bất bình đó sẽ biến thành sự nhẹ nhõm sau khi được thấu hiểu.

Các nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng, bố mẹ “gắn nhãn cảm xúc”, chẳng hạn như đồng cảm với cảm xúc của trẻ kịp thời và chính xác, từ đó phản ứng căng thẳng của hạch hạnh nhân trong não cũng sẽ giảm đi. Sự đồng cảm này kích hoạt khả năng tự điều chỉnh cảm xúc của trẻ.

“Mẹ sẵn sàng lắng nghe ý tưởng của con một cách kiên nhẫn”

Tiếng nói của trẻ cũng đáng được lắng nghe.

Nhà tâm lý học Brad Wilcox đã từng tiến hành một cuộc khảo sát bằng bảng câu hỏi đối với học sinh tuổi dậy thì ở Bắc Mỹ, yêu cầu các em nói cho bố mẹ biết những điều thực sự trong lòng mình.

Trong số hơn 1.000 phản hồi nhận được, một số trẻ cũng đã mở lòng:

“Bố mẹ, con hy vọng hai người có thể kiên nhẫn hơn, lắng nghe những điều trong lòng con. Hai người nên tôn trọng con như một người trưởng thành.”

“Đừng luôn nghĩ rằng vấn đề của người lớn mới là vấn đề và vấn đề của con không quan trọng.”

“Con biết anh bố mẹ ra luật lệ vì lợi ích của con, nhưng khi đặt ra luật lệ, hãy giải thích cho con lý do và tầm quan trọng của chúng. Hãy tin rằng con có thể hiểu được.”

“Ý kiến ​ của con cũng rất quan trọng, xin hãy lắng nghe.”

“Bố mẹ, con hy vọng hai người có thể kiên nhẫn hơn, lắng nghe những điều trong lòng con. Hai người nên tôn trọng con như một người trưởng thành.”

Khi trẻ đến tuổi dậy thì, ý thức phản kháng được đánh thức, muốn chống lại ý niệm “nghe lời bố mẹ”, dẫn đến hành vi mà bố mẹ gọi là “nổi loạn”.

Theo một cuộc khảo sát do Trung tâm nghiên cứu thanh thiếu niên Trung Quốc thực hiện, trẻ em được bố mẹ lắng nghe khi lớn lên sẽ có ý thức về bản sắc cá nhân cao hơn nhiều so với bạn bè cùng trang lứa.

Nhà tâm lý học Alan Estrin đã từng nói rằng, khi bố mẹ thực sự lắng nghe tiếng nói bên trong, hiểu được nhu cầu và mối quan tâm, trở thành bạn đồng hành, mới có thể thực sự giúp con phát triển và thiết lập nhận thức lành mạnh về bản thân.

Lắng nghe không phải là sự thỏa hiệp mà là nói với trẻ rằng, bố mẹ tôn trọng những ý tưởng khác biệt và quan tâm đến cảm xúc thực sự của trẻ.

Có một câu trong “The Angry Parent”, “Điều quan trọng nhất trong việc nuôi dạy trẻ là giúp xây dựng lòng tự trọng. Cách tốt nhất để xây dựng lòng tự trọng là để trẻ có cảm giác kết nối, kiểm soát và tự chủ đối với mọi thứ.”

Ví dụ, trong cuộc sống, bố có thể làm điều này:

– Khi trẻ làm điều gì sai, đừng vội chỉ trích mà hãy lắng nghe lý do tại sao làm như vậy.

– Khi trẻ không vâng lời, đừng vội phàn nàn mà hãy lắng nghe nhu cầu thực sự.

“Con không cần phải đáp ứng kỳ vọng của bất kỳ ai”

Cho phép trẻ theo đuổi những suy nghĩ thực sự bên trong mình.

Trong “Cuộc phỏng vấn của Ryoko”, một cô gái mắc chứng trầm cảm đã chia sẻ câu chuyện của mình.

Khi còn nhỏ, cô có thành tích học tập rất tốt và được mọi người xem là “con nhà người ta”. Nhưng trong mắt người mẹ, cô chưa bao giờ đủ tốt.

Trong kỳ thi ở trường, cô luôn đạt giải nhất, nhưng mẹ thường hỏi: “Tại sao con lại mất 3 điểm?”

Để đáp ứng yêu cầu của mẹ, cô đã chăm chỉ học hành và cố gắng làm tốt mọi việc, nhưng đổi lại luôn nhận được lời nói lạnh lùng của mẹ: “Mẹ hy vọng lần sau con có thể làm tốt hơn”.

Dưới sự kỳ vọng liên tục của mẹ, cô bắt đầu có thói quen làm hài lòng người khác, khi bị bắt nạt ở nơi làm việc, cô không dám phản kháng.

Ngay cả khi đã có thể sống tự lập, cô vẫn muốn làm nhiều công việc bán thời gian hơn là về nhà. Hay khi mẹ gọi điện, cô vẫn quá lo lắng để trả lời cuộc gọi.

Tâm lý học cho rằng, khi trẻ sống trong sự kỳ vọng cao liên tục của bố mẹ và hình thành nên một “cái tôi giả tạo”, sẽ khó đối mặt với “cái tôi thật” của mình, điều này sẽ khiến trẻ có những cảm xúc tiêu cực như lo lắng, bối rối và trầm cảm.

Một đứa trẻ không có bản ngã thực sự sẽ khó có thể hình thành được tính cách thực sự và tỏa ra năng lượng mà mình cần có.

Nhà tâm lý học Shafali Sabari cũng chỉ ra, khi trẻ không có đủ tự do để thể hiện tiếng nói thực sự, mà lại bị kìm hãm bởi các quy tắc, quy định của bố mẹ, lớn lên dễ trở thành những người lo lắng và bị kìm nén.

Điều đáng lo ngại hơn nữa là trẻ lớn lên trong môi trường này, khi không thể hòa giải với chính mình, dần nghĩ rằng mình không được chấp nhận và sẽ có những hành vi tự làm hại bản thân.

Nếu bố luôn cảm thấy trẻ không thể đáp ứng được kỳ vọng của mình, tốt nhất bạn nên sử dụng 3 điểm sau để cảnh báo bản thân:

– Đừng dùng bất kỳ câu “Mẹ làm điều này vì lợi ích của con” để tô điểm cho kỳ vọng cao đối với trẻ. Trẻ em rất nhạy cảm và nhận thức được sự không hài lòng với tình hình hiện tại.

– Thành tích của trẻ không thể đo lường được giá trị của trẻ.

– Đừng luôn nghĩ đến việc phát triển tiềm năng của trẻ. Điều này có thể tạo ra phản ứng ngược. Tập trung nhiều hơn vào hiện tại của trẻ thay vì tương lai mà bố mẹ hình dung.

“Dù có chuyện gì xảy ra, bố mẹ vẫn bên con”

Nhà là bến cảng, tình yêu là nơi ẩn náu.

Áp lực mà trẻ em ngày nay phải đối mặt là điều mà người lớn khó có thể tưởng tượng được.

Bố mẹ nên trao cho trẻ sự hỗ trợ về mặt tình cảm.

Khi trẻ rằng con rất mệt, hãy ôm thật chặt, nấu  một bữa ăn ngon, hoặc đóng cửa phòng để trẻ được nghỉ ngơi.

Khi trẻ rằng, con cảm thấy cuộc sống vô nghĩa, hãy ngồi xuống và lắng nghe những rắc rối đó. Đừng vội chỉ trích hoặc đưa ra lời khuyên.

Khi trẻ cảm thấy chán nản và không muốn làm gì cả, đừng nghĩ rằng con đang giả vờ. Hãy ở bên, và sau khi con ổn định về mặt cảm xúc, hãy hỏi, “Bố mẹ có thể làm gì để giúp con không?”

Nguồn: https://arttimes.vn/gia-dinh/4-cau-noi-co-suc-manh-tao-ra-hanh-phuc-tre-luon-muon-nghe-tu-bo-me-c59a59067.html